Katedra Teologii Prawosławnej

Ks. dr hab. Marek Ławreszuk, prof. UwB – kierownik Katedry Teologii Prawosławnej UwB

Podstawowe informacje:

Duchowny prawosławny i teolog. Proboszcz Parafii Prawosławnej Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku. Pracownik naukowo-badawczy Uniwersytetu w Białymstoku, prof. UwB. Od 2012 roku Kierownik Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku. Autor lub współautor 9 monografii, 5 przekładów oraz ponad 50 publikacji naukowych.

Wykształcenie i praca zawodowa:

dr hab. nauk teologicznych (30.04.2015 rok – Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie), dr nauk teologicznych w zakresie nauk teologicznych (14.02.2008 rok – Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie), studia teologiczne w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie i Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie (2001 rok).

W latach 2005-2014 nauczyciel religii prawosławnej w szkołach w Białymstoku. W latach 2008-2014 wizytator Wydziału Katechetycznego Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej. W latach 2009-2013 wykładowca liturgiki w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Od 2012 roku Kierownik Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku. 2012-2013 – kierownik Studiów Podyplomowych z teologii prawosławnej. Od 2012 roku redaktor naczelny czasopisma naukowego „Elpis”. 2014-2016 kierownik Studiów Podyplomowych „Zarządzanie parafią i instytucjami kościelnymi”. 2015-2022 członek rady naukowej „Вестник Екатеринбургской духовной семинарии” (Jekaterynburg, Rosja). 2016-2018 kierownik Studiów Podyplomowych „Teologia prawosławna i ikonografia”.

Zainteresowania badawcze:

teologia dogmatyczna, etyka, prawo kanoniczne, idee nacjonalistyczne w chrześcijaństwie, liturgika historyczna, obrzędowość prawosławna, ikonografia chrześcijańska, terminologia religijna, teolingwistyka.

Członkostwo:

Projekty badawcze:

Kontakt:

e-mail: m.lawreszuk@uwb.edu.pl

Monografie:

  1. ks. Marek Ławreszuk, Prawosławie wobec tendencji nacjonalistycznych i etnofiletystycznych, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2009, 341 s., ISBN 978-83-7507-045-3, (doktorat).
  2. ks. Marek Ławreszuk, Cerkiew Zmartwychwstania Zmartwychwstała, Parafia Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku, Białystok 2009, 64 s., ISBN: 978-83-929674-0-8.
  3. ks. Marek Ławreszuk, Cerkiew Św. Ducha, Parafia Prawosławna Św. Ducha w Białymstoku 2012, 128 s.
  4. ks. Marek Ławreszuk, Sakrament małżeństwa. Liturgiczna symbolika i znaczenie sakramentu w Kościele prawosławnym, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2014, 144 s.
  5. ks. Marek Ławreszuk, Modlitwa wspólnoty. Historyczny rozwój prawosławnej tradycji liturgicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2014, 502 s.
  6. Jakub Kostiuczuk, Jerzy Tofiluk, Marek Ławreszuk, Włodzimierz Misijuk, Jarosław Charkiewicz, Specyfika polskiej terminologii prawosławnej. Koncepcja normatywizacji pisowni, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2016, ss. 140.
  7. Piotr Chomik, ks. Roman Andrzej Płoński, ks. Marek Ławreszuk, Sobór Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku, Fundacja Vidovdan, Białystok 2018, 176 s.
  8. bp Andrzej Borkowski, prot. Marek Ławreszuk, d. Piotr Makal, prot. Włodzimierz Misijuk, Zasady sprawowania nabożeństw prawosławnych. Boska Liturgia św. Jana Chryzostoma. Tom I. Boska Liturgia św. Bazylego Wielkiego, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2019, ss. 220.
  9. Słownik polskiej terminologii prawosławnej, red. ks. Wiesław Przyczyna, Katarzyna Czarnecka, ks. Marek Ławreszuk, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2022, ss. 608.

Przekłady i redakcje:

  1. Kabasilas Mikołaj, Komentarz Boskiej Liturgii św. Jana Chryzostoma, tłum. i red. ks. Marek Ławreszuk, Wydawnictwo Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, Warszawa 2009, ss. 128, ISBN 978-83-60311-23-3.
  2. Archimandryta Bazyli (Gondikakis), Hymn wejścia. Elementy doświadczenia liturgicznego sakramentu jedności w Prawosławiu, tłum. i komentarz ks. dr Marek Ławreszuk, red. prof. dr hab. Biskup Jerzy (Pańkowski), ks. dr Marek Ławreszuk, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2015, ss. 200.
  3. Codex Suprasliensis. Cyrylicka Księga Supraska, Białystok 2023, (przekład 3 homilii św. Jana Chryzostoma).
  4. Akatyst ku czci Trzech Świętych Hierarchów Bazylego Wielkiego, Grzegorza Teologa i Jana Złotoustego, red. ks. prot. Marek Ławreszuk, Bractwo Cerkiewne Trzech Świętych Hierarchów Bazylego Wielkiego, Grzegorza Teologa i Jana Złotoustego w Białymstoku, Białystok 2023, ss. 88, ISBN 978-83-918555-1-5.
  5. Psałterz liturgiczny, red. ks. M. Ławreszuk, ks. P. Makal, J. Charkiewicz, tłum. ks. M. Ławreszuk, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2024, ss. 240.

Publikacje:

  1. ks. Marek Ławreszuk, Pojęcie „terenu kanonicznego” we współczesnej eklezjologii prawosławnej, w: Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, 15-16(2007), s. 209-224.
  2. ks. Marek Ławreszuk, Historyczne i liturgiczne znaczenie hymnu „Swietie Tichyj”, w: Cerkiewny Wiestnik. Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, 4/2007, s. 57-63.
  3. ks. Marek Ławreszuk, Jedność w różnorodności. W stronę zdrowej jedności, w: Cerkiewny Wiestnik. Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, 4/2008, s. 51-54.
  4. ks. Marek Ławreszuk, Wiara i poznanie – jubileuszowe wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, w: Wiadomości PAKP, nr 6-7 2008, s. 20-21.
  5. ks. Marek Ławreszuk, Prawosławie wobec problemu etnofiletyzmu, w: Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, 19-20 (2009), s. 73-102.
  6. ks. Marek Ławreszuk, Historyczny rozwój Typikonu jerozolimskiego i jego współczesna rola, w: Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, 19-20 (2009), s. 167-198.
  7. ks. Marek Ławreszuk, Prawosławne koncepcje rozwiązania współczesnych problemów nacjonalistycznych, w: Latopisy Akademii Supraskiej. Kościół Prawosławny na Bałkanach i w Polsce – wzajemne relacje oraz wspólna tradycja, Białystok 2011, s. 205-215.
  8. Komisja redakcyjna (bp prof. nadzw. dr hab. Jerzy Pańkowski, ks. prof. dr Anatol Szymaniuk, ks. dr Marek Ławreszuk, ks. mgr Tomasz Stempa, prof. nadzw. dr hab. Włodzimierz Wołosiuk, mgr Jerzy Betlejko) – Archijeratikon, przekład ks. mitrat dr Henryk Paprocki, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2011, 328 s., ISBN: 978-83-60311-43-1.
  9. ks. Marek Ławreszuk, Cykl dobowy w Kościele pierwszych wieków, w: Cerkiewny Wiestnik. Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, 1/2012, s. 11-19.
  10. ks. Marek Ławreszuk, Praktyka liturgiczna Ławry św. Sawy Uświęconego, w: Wiadomości Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej, 1 (70) 2012, s. 12-15.
  11. ks. Marek Ławreszuk, Nabożeństwa chrześcijańskie w IV wieku na podstawie „Konstytucji Apostolskich”, w: Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, 25-26 (2012); s. 133-153.
  12. ks. Marek Ławreszuk, Paschalia Kościoła prawosławnego: metody obliczania daty Paschy, w: Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, 25-26 (2012); s. 217-277.
  13. ks. Marek Ławreszuk, Krótka charakterystyka ksiąg liturgicznych Kościoła prawosławnego, w: Prawosławie jako czynnik odnowy tradycyjnych wartości chrześcijańskich w Unii Europejskiej, red. dr Roman Dubec, prof. Ján Husár, Gorlice 2012, ISBN 978-83-63055-11-0, s. 234-253.
  14. ks. Marek Ławreszuk, Ascetyzm we współczesnej tradycji liturgicznej Kościoła Prawosławnego, w: Vzdelávanie – Kultúra – Duchovnosť. Od homo loquens k homo spiritualis, Presov 2012, s. 121-129.
  15. ks. Marek Ławreszuk, Poszukiwanie przyczyny różnic cerkiewnosłowiańskiego i polskiego tłumaczenia tekstu anafory Liturgii św. Bazylego Wielkiego, w: Latopisy Akademii Supraskiej, vol. 3, Białystok 2013, s. 67-84.
  16. ks. Marek Ławreszuk, Mnich i teolog – charakterystyka Świętych Braci na podstawie tekstów liturgicznych, w: Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, 27 (2013), s. 57-61.
  17. ks. Marek Ławreszuk, Idee mesjańskie w Prawosławiu. Mesjanizm w testamencie św. księcia Łazarza, w: Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, 27 (2013), s. 181-186.
  18. ks. Marek Ławreszuk, Starość w rozumieniu Kościoła prawosławnego, w: Starość. Doświadczenia egzystencjalne, temat literacki, metafora kultury, koncepcja i wstęp: Jarosław Ławski, red.: Anna Janicka, Elżbieta Wesołowska, Grzegorz Kowalski, Białystok 2013, s. 233-245.
  19. ks. Marek Ławreszuk, Interpolacje w epiklezach bizantyjskich anafor św. Jana Chryzostoma i św. Bazylego Wielkiego, w: Elpis, 16 2014, s. 33-41.
  20. ks. Marek Ławreszuk, Stosunek Kościoła prawosławnego wobec osób żyjących w związkach pozamałżeńskich, w: Miscellanea Historico-Iuridica T. 13, Z. 2, 2014, s. 139-148.
  21. ks. Marek Ławreszuk, Różnice związane ze wspomnieniem świętych na proskomidii. Analiza rozbieżności współczesnych liturgicznych praktyk z perspektywy potrzeb Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, w: Elpis, 16 2014, s. 87-94.
  22. ks. Marek Ławreszuk, Invocation of Holy Spirit in anaphora of Saint John Chrysostom and Saint Basil the Great, w: Studia Oecumenica, 14 2014, s. 195-212.
  23. ks. Marek Ławreszuk, Организация обучения православной религии в Польше в конце XX — начале XXI вв., w: Вестник Екатеринбургской духовной семинарии, 1 2014, s. 182-190.
  24. ks. Marek Ławreszuk, Edykt tolerancyjny a rozwój tradycji liturgicznej, w: Rocznik Teologiczny ChAT, 1 2014, s. 73-88.
  25. Прот. Марк Лаврешук, Современная литургическая практика Польской Автокефальной Православной Церкви: Богослужебный календарь, w: Церковь Богословие История. Материалы III Международной научно-богословской конференции (Екатеринбург, 6–7 февраля 2015 г.), s. 315-328.
  26. ks. Marek Ławreszuk, Wpływ lokalnych tradycji na kalendarz liturgiczny Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, w: Elpis, 17 2015, s. 121-126.
  27. ks. Marek Ławreszuk, W poszukiwaniu męczeństwa.Analiza prawosławnych tekstów liturgicznych, w: Elpis, 17 2015, s. 31-36.
  28. ks. Marek Ławreszuk, Być dla innych, w: Cerkiewny wiestnik. Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, 3 2016, s. 14-18.
  29. ks. Marek Ławreszuk, The Role of the Holy Spirit in Human Deification, w: Elpis, 18 2016, s. 21-26.
  30. ks. Marek Ławreszuk, „Oto matka moja i moi bracia” – chrześcijańskie rozumienie rodziny, w: Elpis, 18 2016, s. 127-131.
  31. ks. Marek Ławreszuk, Wychowanie do postawy dialogu w katechezie Kościoła prawosławnego, w: Studia Oecumenica 16 (2016), s. 151-166.
  32. ks. Marek Ławreszuk, Starotestamentowe korzenie chrześcijańskich tradycji liturgicznych, w: Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich. Seria III., t. II, Chrześcijaństwo w kulturze, sztuce i historii, red. Z. Abramowicz, K. Korotkich, Białystok 2016, s. 177-192.
  33. ks. Marek Ławreszuk, Cisza w nabożeństwie prawosławnym, w: Elpis, 19 2017, s. 79-84.
  34. ks. Marek Ławreszuk, Rodzina, duchowny i ich miejsce przy umierającym człowieku, w: Elpis, 19 2017, s. 29-33.
  35. ks. Marek Ławreszuk, Porządek prowadzący do chaosu, w: Cerkiewny wiestnik. Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, 4 2018, s. 35-40.
  36. ks. Marek Ławreszuk, Polska terminologia prawosławna–analiza stanu obecnego, w: Elpis, 20 2018, s. 159-163.
  37. Katarzyna Czarnecka, ks. Marek Ławreszuk, „Słownik polskiej terminologii prawosławnej”–struktura artykułu hasłowego, w: Elpis, 20 2018, s. 221-230.
  38. Ławreszuk, M., Baciuszka, prezbiter czy ksiądz? Poszukiwanie wiodącej denotacji w polskiej terminologii prawosławnej, w: Elpis, 21 2019, s. 15-19.
  39. Ławreszuk, M., Pogrzeb nieochrzczonych dzieci w praktyce liturgicznej Cerkwi prawosławnej, w: Studia Oecumenica, 19 2019, s. 193-211. https://doi.org/10.25167/so.546.
  40. Katarzyna Czarnecka, Anna Rygorowicz-Kuźma, ks. Marek Ławreszuk, ks. Piotr Makal, Jarosław Charkiewicz, Opracowanie definicji w Słowniku polskiej terminologii prawosławnej, w: Leksykografia w różnych kontekstach, t. 2, red. Bańko M., Decyk-Zięba W., Rudnicka E., Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020, s. 47-55.
  41. ks. Marek Ławreszuk, Jak określić czynności liturgiczne prawosławnego duchownego? – podstawy teologiczne i normy językowe, w: Elpis, 22 2020, s. 113-120. https://doi.org/10.15290/elpis.2020.22.14
  42. Чарнецка К., Лаврешук М., Пшичина В., Макал П. Методология описания польской православной терминологии: проект создания словаря // Слово. Текст. Источник: Методология современного гуманитарного исследования: Материалы Международной научной конференции. 2-3 декабря 2020 г. М.: РГУ им. А. Н. Косыгина, 2020. С. 101-118.
  43. Лаврешук М., Никулин И., Православная теология в современной Польше: образование, наука и вызовы, // Теология в научно-образовательном пространстве: задачи и решения. Сборник статей региональной конференции (Екатеринбург, 22 октября 2020 г.), Екатеринбург: Миссионерский институт, 2021. С. 147-151. УДК 2=438.
  44. Ławreszuk, M., Sztuka prawosławna, w: Ateneum Kapłańskie, 176 2021, z. 1 (671), s. 12-25.
  45. Ławreszuk, M., Nabożeństwo w Cerkwi prawosławnej, w: Nabożeństwo chrześcijańskie. Pojęcie – gatunki – język, red. W. Przyczyna i A. Sieradzka-Mruk, Biblos: Tarnów 2021, s. 53-68. https://doi.org/10.48292/2021-Przyczyna-NcPgj-Lawreszuk
  46. Ławreszuk, M., Makal, P., Współczesne prawosławne prawo kościelne – problemy związane z systematyzacją i materiałami źródłowymi w języku polskim, w: Elpis, 23 2021, s. 127–135. https://doi.org/10.15290/elpis.2021.23.15
  47. Ławreszuk, M., Błogosławieństwo i poświęcenie ikon, w: Latopisy Akademii Supraskiej 12 2021, s. 35-44.
  48. Przyczyna, W., Ławreszuk, M., „Słownik polskiej terminologii prawosławnej”. Zakres, geneza, charakterystyka, w: Słownik polskiej terminologii prawosławnej, red. ks. Wiesław Przyczyna, Katarzyna Czarnecka, ks. Marek Ławreszuk, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2022, s. 5-12.
  49. Ławreszuk, M., Makal, G., „Słownik polskiej terminologii prawosławnej” – wnioski badawcze, w: Słownik polskiej terminologii prawosławnej, red. ks. Wiesław Przyczyna, Katarzyna Czarnecka, ks. Marek Ławreszuk, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2022, s. 71-73.
  50. Ławreszuk, M., Problemy współczesnej polskiej terminologii prawosławnej wynikające z jej relacji z terminologią cerkiewnosłowiańską, w: Elpis, 24 2022, s. 15-19. https://doi.org/10.15290/elpis.2021.24.02.
  51. Ławreszuk, M., „Święta Ruś” w relacji z etnofiletyzmem i ideą imperialną, w: Rocznik Teologiczny, 2/2022, s. 443-463. https://doi.org/10.36124/rt.2022.16.
  52. Ławreszuk, M., Makal, P., Polish view of the contemporary Orthodox Church Law – problems on the way to systematization, w: Studia Oecumenica, 22 2022, s. 123-135. https://doi.org/10.25167/so.4817.
  53. Ławreszuk, M., Pogrzeb dziecka poronionego i towarzyszenie osieroconej rodzinie w Cerkwi prawosławnej, w: Odeszły, aby żyć wiecznie… Pogrzeb dziecka poronionego w dyscyplinie pastoralnej wybranych denominacji chrześcijańskich. Tom 2, red. P. Guzdek, A. Pryba, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2023, s. 129-162.
  54. Ławreszuk, M., Zmiany w konstantynopolitańskiej interpretacji prawa do nadawania autokefalii, w: Elpis, 25 2023, s. 5-23. https://doi.org/10.15290/elpis.2023.25.01
  55. Ławreszuk, M. (2023). Prawosławie wobec zagadnienia obrazy uczuć religijnych. Studia Pastoralne. 19, 47-58.
  56. Ławreszuk, M. (2024). Prawosławny etos społeczny – definicja i wstępna charakterystyka. Collectanea Theologica. 2024, Vol. 94 z. 2, 61-78. https://doi.org/10.21697/ct.2024.94.2.03
  57. Ławreszuk, M. (2024). Założenia do opracowania prawosławnej liturgicznej redakcji polskiego Psałterza. Elpis. 26, 51-60. https://doi.org/10.15290/elpis.2024.26.05
  58. Ławreszuk, M. (2024). Prawosławna teologia polityczna i politologia – charakterystyka z perspektywy doktryny prawosławnej. Rocznik Teologiczny. 66 (2), 373–418. https://doi.org/10.36124/rt.2024.15

Dane badawcze:

  1. Ławreszuk, Marek, 2024, „Spis zawartości „Antologionu Mateusza Dziesiątego” – supraskiego rękopisu Mateusza Dziesiątego z 1507 roku: Biblioteka RAN St-Petersburg nr kat. 24.4.28. Sygn. BAN, zbiór Srezniewskiego, II.75.”, https://doi.org/10.18150/WNSY7S, RepOD, V1

Artykuły popularno-naukowe:

  1. Wiosna duchowa. Znaczenie Wielkiego Postu na podstawie wybranych tekstów Trodionu Postnego, w: Wiadomości Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej, 1 (42) 2005, s. 4-6.
  2. Słowo na dzień 14-go sierpnia, w: Wiadomości Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej, 2 (55) 2008, s. 3-4.
  3. Slava Studenicy i cierpiące Kosowo, w: Przegląd Prawosławny 8 (230) sierpień 2004.
  4. W gąszczu jurysdykcji, w: Przegląd Prawosławny 11 (233) listopad 2004.
  5. List do Piłata, w: Przegląd Prawosławny 11 (245) listopad 2005.
  6. Salva i monasteri, w: Przegląd Prawosławny 8 (254) sierpień 2006.
  7. Dzień św. Wita, w: Przegląd Prawosławny 9 (255) wrzesień 2006.
  8. Zmartwychwstanie, w: Przegląd Prawosławny 7 (265) lipiec 2007.
  9. Moja narodowość – prawosławny, w: Przegląd Prawosławny 12 (270) grudzień 2007.
  10. O konieczności modlitwy, w: Przegląd Prawosławny 1 (319) styczeń 2012.
  11. Konieczność oddawania czci Bogu, w: Przegląd Prawosławny 2 (320) luty 2012.
  12. Wielki Post a Wielki Tydzień – kilka uwag liturgicznych, w: Przegląd Prawosławny 3 (321) marzec 2012, s. 10-12.
  13. Teologia w języku, w: Przegląd Prawosławny 11 (329) listopad 2012, s. 28-30.
  14. Ślub – formalność, tradycja czy sakrament?, w: List informacyjny. Pismo Bractwa Młodzieży Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej, nr 3 (90) 2012, s. 22-27.
  15. Eucharystia a Pascha, w: Przegląd Prawosławny, 6 (336) czerwiec 2013, s. 40-42.
  16. Prawosławie wobec działań unijnych, w: Wiadomości PAKP, nr 6 2014, s. 18-19.
  17. Kazanie na Dzień Niepodległości, w: Rocznik prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej 2018, s. 20-26.
  18. Ks. Marek Ławreszuk, Konspekt tematów spotkań przedmałżeńskich, w: Rocznik prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej, 2019, s. 24-37.
  19. Ks. Marek Ławreszuk, Pogrzeb nieochrzczonych dzieci, w: Rocznik prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej, 2019, s. 38-47.
  20. Ks. Marek Ławreszuk, ks. Piotr Makal, Wspomnienie świętych w praktyce liturgicznej PAKP, w: Rocznik prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej, 2019, s. 48-61.
  21. Radość Narodzenia Chrystusa, w: Wiadomości PAKP, nr 1 2020, s. 2.
  22. PAKP i uznanie ukraińskiej autokefalii, w: Wiadomości PAKP, nr 1 2020, s. 13-17.

Recenzje wydawnicze:

  1. recenzja wydawnicza albumu – Bogurodzica, t. I, II, Wydawca: Fundacja „Tolerancja” Warszawa, Oddział Wydawniczy Patriarchatu Moskiewskiego Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego Moskwa, Warszawa – Moskwa, 2008.
  2. recenzja wydawnicza i konsultacja – John Anthony McGuckin, Gorejący w świętym, boskim ogniu. Tradycja bizantyjska, seria: Tradycje duchowości chrześcijańskiej, Wydawnictwo Mateusza, planowane wydanie 2012 r.
  3. recenzja wydawnicza – Leśniewski K., „Kim jest człowiek, że o nim pamiętasz…?” Podstawowe idee współczesnej antropologii prawosławnej, Lublin 2015.
  4. recenzja wydawnicza – Fiedoruk P., Kapłaństwo w świetle życia i twórczości św. Jana z Kronsztadu, Wydawnictwo UwB, Białystok 2015.
  5. recenzja wydawnicza – Przed soborem prawosławnym, red. Tadeusz Kałużny SCJ, Zdzisław J. Kijas OFMConv, Biblioteka Ekumenii i Dialogu, tom 38, Kraków 2016.
  6. recenzja wydawnicza – Tadeusz Kałużny SCJ, Oikonomia kościelna w teorii i praktyce prawosławia, Kraków 2018.
  7. recenzja wydawnicza – Charkiewicz J., Cypryjscy święci, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2018.
  8. recenzja wydawnicza – abp prof. zw. Jerzy Pańkowski, Śmierć, pogrzeb i modlitwa za zmarłych w Kościele prawosławnym, Warszawa 2018.
  9. recenzja wydawnicza – Charkiewicz J., Apostołowie: Hagiografia i ikonografia. Ilustrowana historia, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2018.
  10. recenzja wydawnicza – Charkiewicz J., Jezus Chrystus w Świętej Ewangelii. Życie, nauczanie, cuda, przypowieści, ikonografia. Ilustrowana historia. Tom I, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2020.
  11. Ławreszuk, M., Aleksander Kiryluk, Nowokornino. Wieś u źródeł Łoknicy, Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach 2023, w: Elpis 25 2023, s. 165-166.
  12. Ławreszuk, M., Aleksandra Nowacka, Smak akacji. Obrazki z Kazachstanu. Pisma literackie, red., opracowanie tekstów i wstęp Jarosław Ławski, Naukowa Seria Wydawnicza „Pisarze Podlasia i Kresów”, t. V, Białystok 2023, w: Elpis 25 2023, s. 157-159.
  13. recenzja wydawnicza – Charkiewicz J., Prorocy Starego Testamentu. Życie, działalność, ikonografia, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2024. Wyd.: Charkiewicz J., Prorocy Starego Testamentu. Ilustrowana historia, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2024, ss. 448.
  14. recenzje artykułów naukowych w czasopismach: Studia Wschodniosłowiańskie, Studia Ceranea, Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Rocznik Teologiczny ChAT (2018-2023), Вестник Екатеринбургской духовной семинарии (2017-2020), Roczniki Teologiczne, Onomastica, Latopisy Akademii Supraskiej (2019-2023), Studia Oecumenica (2020), Studia i Dokumenty Ekumeniczne (2020), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” (2022).

Współpraca:

Wykłady i konferencje:

  1. Jedność w różnorodności. W stronę zdrowej jedności, wykład w ramach IX Białostockiego Forum Szkół, Organizator: Prezydent Miasta Białegostoku, 17.04.2008.
  2. Starość w rozumieniu Kościoła prawosławnego – II sesja naukowa realizowana w ramach projektu badawczego „Starość antyczna – starość romantyczna”: „Starość. Zagadnienie antropologiczne, temat literacki, metamorfoza kultury. Konfrontacje: Antyk – Romantyzm – Współczesność”. Instytut Filologii Polskiej UwB – 13-14.11.2008.
  3. Prawosławie wobec problemu etnofiletyzmu – międzynarodowa konferencja naukowa Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku – 29.05.2009.
  4. wykład w ramach Trójgłosu Ekumenicznego „Quo vadis Europo?” – Archidiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne w Białymstoku 18.01.2010 (Marek Jurek, Jerzy Sojka, Mateusz Wichary, ks. Marek Ławreszuk).
  5. Doświadczenie katechezy białostockiej (ks. Marek Ławreszuk, mgr Barbara Uścinowicz, mgr Mirosława Pietkiewicz) – konferencja „Dwudziestolecie katechezy w szkole” zorganizowana przez: Prezydenta Miasta Białegostoku, Wydział Katechetyczny Kurii Metropolitalnej Białostockiej, Wydział Katechetyczny Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej, ZSO nr 9 w Białymstoku, MODM w Białymstoku – Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania – 14.12.2010.
  6. Prawosławne koncepcje rozwiązania współczesnych problemów nacjonalistycznych – międzynarodowa konferencja Akademii Supraskiej „Kościół Prawosławny na Bałkanach i w Polsce – wzajemne relacje oraz wspólna tradycja” (Fundacja Oikonomos, Katedra Historii Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu w Białymstoku). Białystok-Supraśl 15-17.09.2011.
  7. Nauczanie religii w Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym (Обучение Закону Божьему в Польской Православной Автокефальной Церкви) – wykład w ramach III sekcji Konferencji „IV Pokrowskie międzynarodowe czytania misyjno-katechetyczne”. Misyjny Wydział Świętego Synodu Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego – Kijów – 25-27.10.2011.
  8. Ascetyzm we współczesnej tradycji liturgicznej Kościoła Prawosławnego – międzynarodowa konferencja „Vzdelávanie – Kultúra – Duchovnosť”. Katedra Slovanských Filológií Filozofickej Fakulty Univerzity Sv. Cyrila A Metoda v Trnave (Słowacja) 24-25.02.2012.
  9. Poszukiwanie przyczyny różnic cerkiewnosłowiańskiego i polskiego tłumaczenia tekstu anafory Liturgii św. Bazylego Wielkiego – międzynarodowa konferencja „Język naszej modlitwy – dawniej i dziś”. Akademia Supraska 13-15.09.2012.
  10. Mnich i teolog – charakterystyka Świętych Braci na podstawie tekstów liturgicznych – międzynarodowa konferencja „1150 lat misji świętych Cyryla i Metodego. Kulturowe i duchowe dziedzictwo misji Świętych Braci”. Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku – 29.05.2013.
  11. Wpływ Edyktu Mediolańskiego na rozwój chrześcijańskiej tradycji liturgicznej – międzynarodowa konferencja „Znaczenie i wpływ edyktu mediolańskiego na rozwój kultury i chrześcijaństwa w Europie”. Diecezjalny Ośrodek Kultury Prawosławnej „Elpis” w Gorlicach – 20.06.2013.
  12. Idee mesjańskie w Prawosławiu – międzynarodowa konferencja „Umrzeć aby żyć. Europa XXI wieku wobec testamentu księcia Łazarza”. Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, 29.06.2013.
  13. Stosunek Kościoła prawosławnego wobec osób żyjących w związkach pozamałżeńskich – ogólnopolska konferencja naukowa „Związki pozamałżeńskie na przestrzeni wieków”. Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, 23.10.2013.
  14. Wielkanoc w kalendarzu liturgicznym – wykład w ramach sesji naukowej Doxa Theo (Uniwersytet Warszawski 2014).
  15. Modlitwa epiklezy w anaforach św. Jana Chryzostoma i św. Bazylego Wielkiego – wykład na Konferencji Diecezjalnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej. Supraśl 22.05.2014.
    Pismo Święte w Liturgii i liturgice – wykład w ramach Wszechnicy Kultury Prawosławnej. Białystok, 31.03.2014.
  16. Cisza w nabożeństwie prawosławnym – międzynarodowa konferencja naukowa: Architektura. Ikona. Śpiew. Katedra Teologii Prawosławnej UwB, Akademia Supraska, Supraśl 16-18.10.2014.
  17. Современная литургическая практика Польской Автокефальной Православной Церкви: Богослужебный календарь – międzynarodowa konferencja naukowa „Церковь. Богословие. История”. Екатеринбургская духовная семинария, Уральский федеральный университет имени первого Президента России Б. Н. Ельцина, Екатеринбург 2-7.02.2015.
  18. W poszukiwaniu męczeństwa – konferencja naukowa KTP: Święci Cerkwi prawosławnej w Rzeczypospolitej. 500-lecie śmierci św. Antoniego Supraskiego. Katedra Teologii Prawosławnej UwB, Akademia Supraska, Supraśl 17.02.2015.
  19. Starotestamentowe korzenie chrześcijańskich tradycji liturgicznych – międzynarodowa konferencja naukowa: Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich Język. Literatura. Kultura. Historia. Katedra Językoznawstwa Historycznego IFW, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Teologii Prawosławnej UwB. Akademia Supraska, Supraśl 14-15.05.2015.
  20. Akceptacja starości i przemijania w teologii prawosławnej – konferencja naukowa: Otoczmy troską życie. IV dni godności życia. Katedra Teologii Katolickiej UwB, Katedra Historii Wychowania Wydziału Pedagogiki i Psychologii UwB, Archidiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne w Białymstoku, Duszpasterstwo Rodzin Archidiecezji Białostockiej, Białystok 14-16.10.2015.
  21. Wychowanie do postawy dialogu w ramach edukacji religijnej dzieci, młodzieży i dorosłych w Kościele prawosławnym – sympozjum naukowe: Wychowanie do postawy dialogu w perspektywie ekumenicznej. Stan aktualny i wyzwania. Instytut Ekumenizmu i Badań nad Integracją, Katedra Teologii Pastoralnej i Katechetyki Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Wydział Katechetyczny Kurii Opolskiej, Opole 18.11.2015.
  22. Rytmiczny puls wiary w modlitewnej tradycji Kościoła prawosławnego – interdyscyplinarne sympozjum naukowe: Rytmy i cykle, a zdrowie. Duszpasterstwo Prawosławnego Środowiska Akademickiego w Białymstoku, Katedra Biostruktury Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Katedra Teologii Prawosławnej Instytutu Ekumenicznego KUL, Białystok 24.11.2015.
  23. Rola Ducha Świętego w przebóstwieniu osoby ludzkiej – konferencja Duch Święty a ludzka osobowość. Katedra Chrystologii i Personalizmu Chrześcijańskiego KUL, Lublin 30.11.2015.
  24. Być dla innych – XVII Białostockie Forum Szkół, Białystok 8 marca 2016.
  25. Piękno w prawosławnej tradycji liturgicznej – Międzynarodowa Konferencja Naukowa Piękno w Sacrum. Wydział Architektury Politechniki Białostockiej, Wydział Instrumentalno-Pedagogiczny w Białymstoku – Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Katedra Teologii Katolickiej UwB, Katedra Teologii Prawosławnej UwB, Wydział Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku – Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, Galeria Arsenał w Białymstoku, SARP o/Białystok, Opera i Filharmonia Podlaska-Europejskie Centrum Sztuki, Białystok 14-16 kwietnia 2016.
  26. „Oto matka moja i moi bracia” – chrześcijańskie rozumienie rodziny – międzynarodowa konferencja Rodzina a prawo w cywilizacji chrześcijańskiej. Katedra Nauk Historyczno-Prawnych i Komparatystyki Prawniczej Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Zakład Prawa Cywilnego Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Zakład Prawa Międzynarodowego Prywatnego Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Katedra Prawa Cywilnego Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Zakład Historii Starożytnej Wydział Socjologiczno- Historyczny Uniwersytetu w Białymstoku, Katedra Historii Nowożytnej Wydział Socjologiczno- Historyczny Uniwersytetu w Białymstoku, Katedra Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Białymstoku, Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Centrum Badań Struktur Społecznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej, Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, Stowarzyszenie „Romanistyka Prawnicza”, Akademia Supraska, Międzynarodowy Instytut Socjologii Prawa (International Institute for the Sociology of Law) w Oñati, Hiszpania. Supraśl 19-21 maja 2016.
  27. Rodzina, duchowny i ich miejsce przy umierającym człowieku – VII edycja Podlaskiej Szkoły Medycyny Paliatywnej „Prawne i bioetyczne aspekty końca życia”. Michałowo 28.01.2017.
  28. Bizantyjska tradycja liturgiczna a typik „synodalny” na ziemiach słowiańskich – międzynarodowa konferencja „Bizantyjska tradycja w obrzędowości słowiańskiej”, Białystok, 24.06.2017, organizatorzy: Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Fundacja Vidovdan, Monaster Zwiastowania Najświętszej Bogurodzicy w Supraślu.
  29. Słownik polskiej terminologii prawosławnej” – prezentacja założeń (dr hab. Katarzyna Czarnecka, ks. dr hab. Marek Ławreszuk, ks. prof. dr hab. Wiesław Przyczyna) – IX Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa Język religijny dawniej i dziś (w kontekście teologicznym i kulturowym). Organizatorzy: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Zakład Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego i Onomastyki IFP, Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN: Zespół Języka Religijnego, Międzynarodowy Komitet Slawistów: Komisja Języka Religijnego, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Poznań 18-20.06.2018.
  30. Opracowanie definicji w słowniku polskiej terminologii prawosławnej (ks. dr hab. Marek Ławreszuk, dr Anna Rygorowicz-Kuźma, dr Jarosław Charkiewicz, diakon Piotr Makal) – VII glosa do leksykografii „Leksykografia w różnych kontekstach”. Organizatorzy: Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego, Fundacja Języka Polskiego. Warszawa, 24–25.09.2018.
  31. Panelista: Godność człowieka jako podstawa polskich polityk społecznych (prof. dr hab. Bogdan Szlachta, dr hab. Małgorzata Dajnowicz, prof. UwB, dr hab. Jerzy Halicki, prof. UwB, ks. dr hab. Marek Ławreszuk, prof. UwB, ks. dr Adam Matan)- „Godność i Sprawiedliwość społeczna” – konferencja z cyklu „Polonia Restituta. Dekalog dla Polski w 100-lecie odzyskania niepodległości”. Organizatorzy: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Rada ds. Społecznych Konferencji Episkopatu Polski. Białystok 15.10.2018.
  32. Православная теология в современной Польше: образование, наука и вызовы (протоиерей Марк Лаврешук, священник Иоанн Никулин) – Теология в научно-образовательном пространстве: задачи и решения. Organizatorzy: Миссионерский Институт, Уральский Государственный Горный Университет, Уральский Государственный Педагогический Университет, Екатеринбургская Духовная Семинария. Jekaterynburg, Federacja Rosyjska, 22-23.10.2020.
  33. Методология описания польской православной терминологии: проект создания словаря (dr hab. Katarzyna Czarnecka, ks. dr hab. Marek Ławreszuk, ks. prof. dr hab. Wiesław Przyczyna, ks. Piotr Makal) – Международная научная конференция к 100-летию РГУ им. А. Н. Косыгина: Слово. Текст. Источник. Методология современного гуманитарного исследования. Organizatorzy: Минобрнауки России, Институт славянской культуры Российского государственного университета им. А. Н. Косыгина, Институт славяноведения РАН. Moskwa, Federacja Rosyjska 2-3.12.2020.
  34. Pogrzeb dziecka poronionego i towarzyszenie osieroconej rodzinie w Cerkwi prawosławnej – Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Odeszły, aby żyć wiecznie… Pogrzeb dziecka poronionego z perspektywy ekumenicznej”. Organizatorzy: Wydział Teologiczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowieka, Krajowy Ośrodek Duszpasterstwa Rodzin, Towarzystwo Gimnastyczne Sokół Poznański, Polskie Stowarzyszenie Familiologiczne. Poznań 28-29.09.2021.
  35. Na drogach budowania jedności – II konferencja naukowa z okazji Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. Organizator: Wyższe Seminarium Duchowne w Łomży. Łomża 15.01.2022.
  36. Formy zaangażowania laikatu w Cerkwi prawosławnej – XXII Sympozjum Teologiczno-Familiologiczne w Poznaniu. Organizatorzy: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Teologiczny, Wyższe Seminarium Duchowne Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny, Polskie Stowarzyszenie Familiologiczne, Gmina Kazimierz Biskupi, Akademia Katolicka w Warszawie, Studium Teologii w Koninie, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Poznański”. Kazimierz Biskupi 23-24.02.2022.
  37. „Słownik polskiej terminologii prawosławnej”. Wartość publikacji i potrzeba czasu (abp dr hab. Jakub Kostiuczuk, ks. dr hab. Marek Ławreszuk, ks. Piotr Makal) – wykład inauguracyjny Wszechnicy Kultury Prawosławnej. Organizatorzy: Zarząd Główny Bractwa Prawosławnego św. św. Cyryla i Metodego w Białymstoku, Katedra Teologii Prawosławnej UwB, Prawosławna Diecezja Białostocko-Gdańska. Centrum Kultury Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej w Białymstoku 24.10.2022.
  38. „Słownik polskiej terminologii prawosławnej” – wnioski badawcze i perspektywy dalszych badań (ks. dr hab. Marek Ławreszuk, ks. mgr Piotr Makal, ks. dr Jarosław Kupryjaniuk) – X Międzynarodowa Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Język religijny dawniej i dziś w kontekście teologicznym i kulturowym”. Organizatorzy: Zakład Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego i Onomastyki IFP UAM, Zespół Języka Religijnego Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, Komisja Języka Religijnego Międzynarodowego Komitetu Slawistów, Komisja Językoznawcza Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Poznań 1-2 grudnia 2022.
  39. Prezentacja „Słownika polskiej terminologii prawosławnej” (Białystok 2022) (ks. prof. dr hab. Wiesław Przyczyna, dr hab. Katarzyna Czarnecka, ks. dr hab. Marek Ławreszuk, ks. mgr Piotr Makal, ks. dr Jarosław Kupryjaniuk) – X Międzynarodowa Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Język religijny dawniej i dziś w kontekście teologicznym i kulturowym”. Organizatorzy: Zakład Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego i Onomastyki IFP UAM, Zespół Języka Religijnego Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, Komisja Języka Religijnego Międzynarodowego Komitetu Slawistów, Komisja Językoznawcza Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Poznań 1-2 grudnia 2022.
  40. Supraski antologion liturgiczny w Biblii Mateusza Dziesiątego z 1507 roku – wstępna analiza i zagadnienia badawcze – Międzynarodowa Konferencja Naukowa Kodeks Supraski 1000–500–200. Organizatorzy: Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego, Prawosławna Diecezja Białostocko-Gdańska, Klasztor Męski Zwiastowania NMP w Supraślu, Konsul Honorowy Republiki Bułgarii w Białymstoku, Fundacja Oikonomos, Akademia Supraska, Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Pax Byzantino-Slavia Research Network. Białystok-Supraśl 22-24 września 2023.
  41. Antologion Mateusza Dziesiątego z 1507 roku jako źródło intelektualnej i duchowej historii Prawosławia w Rzeczypospolitej – Międzynarodowa konferencja naukowa: Rei publicae libertas. Filozofowie o republice i monarchii w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Organizatorzy: Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet w Białymstoku, Lietuvos kultūros tyrimų institutas, Vilnius. Wilno 1-4 lipca 2024.
  42. Ukraińskie prawosławne jednostki eklezjalne poza granicami – kanoniczne i eklezjalne ujęcie chaosu. Konferencja naukowa: Dążenia do samodzielności Cerkwi w Polsce – Jedność i autokefalia (Dla uczczenia stulecia autokefalii PAKP). Organizatorzy: Fundacja Oikonomos/Akademia Supraska, Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie, Katedra Teologii Prawosławnej UwB, Prawosławne Seminarium Duchowne w Warszawie. Supraśl, 13-15 września 2024.

Udział w naukowych i organizacyjnych komitetach konferencji:

Udział w zespołach eksperckich i konkursowych:

Staże międzynarodowe i krajowe:

Pełnienie funkcji promotora, recenzenta lub  promotora pomocniczego w przewodzie doktorskim oraz recenzenta w postępowaniach habilitacyjnych i w postępowaniach o tytuł profesora:

Profile naukowe: ACADEMIA.EDU, GOOGLE.SCHOLAR, ORCID iD iconhttps://orcid.org/0000-0001-8051-8106, Polska Bibliografia Naukowa.